Ananassalie

Het geslacht Salie (Salvia spp.) is behoorlijk uitgebreid met bijna 1,000 familieleden. Het zou dus vreemd zijn dat er maar een paar dienst doen als keukenkruid. Zouden we naast de (gewone) salie  (Salvia officinalis) en sinds kort rozemarijn (Salvia rosmarinus) misschien nog een soort kunnen vinden die een plekje op ons kruidenrekje verdient?
[Image: Eric Hunt - Ananassalie]

De ananassalie (Salvia elegans) is een struikje dat inheems is in Mexico, waar het eikenbossen bevolkt op een hoogte van maximaal 3,000 meter. Daarboven wordt het hem te koud. In het wild kan de struik een hoogte bereiken van een meter, maar getemd doet hij er nog 50 procent bovenop.

De ananasalie bloeit, afhankelijk van de breedtegraad (hoe noordelijker, hoe korter de dag) vanaf de zomer tot de late herfst met prachtige scharlakenrode bloemen die veel worden bezocht door insecten en kolibries. De fletse geelgroene behaarde blaadjes ruiken heerlijk naar ananas.

Die aparte geur is het gevolg van de aanwezigheid van essentiële oliën, (voornamelijk) cafeïnezuur en diens derivaten, zoals rozemarijnzuur, salvianolzuur en wat flavonen.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Salvia, is te herleiden tot het Latijnse woord salvere (‘redden’), een woord dat zelfs nu nog in het Engels te herkennen is als save. Het tweede deel, elegans, is afgeleid vanuit het Latijns, waar ēligēns het voltooid deelwoord was van ēligo ('kiezen'). Het probeert de aantrekkingskracht voor insecten en kolibries te beschrijven.

De blaadjes en bloemen van de ananassalie zijn eetbaar. In de Mexicaanse traditionele geneeskunst wordt een aftreksel van de hele plant ingezet als middel tegen angsten en depressies.

Nu denken wij in de westerse wereld al snel dat die Mexicanen dit soort geneeskrachtige effecten wat verzonnen of aangedikt hebben, omdat ze niet altijd toegang hebben gehad tot dure westerse geneesmiddelen. Wetenschappers hebben de ananasalie maar eens onderzocht. Je weet namelijk maar nooit. Het bleek dat een extract wel degelijk positieve effecten op de stemming had[1]. De werking bleek zelfs zo goed dat de onderzoekers tot de conclusie kwamen dat de werkzame stoffen van de ananasalie de effecten van reguliere medicatie kan verstoren of versterken. Denk aan moderne antidepressiva als de Selective Serotonin Re-Uptake Inhibitors (SSRIs). Serotonine is een stofje in je brein dat prikkels van de ene naar de andere zenuwcel stuurt. Een SSRI remt de heropname. Hierdoor is serotonine langer aanwezig buiten de zenuwcel en langer werkzaam. Niemand weet precies hoe het werkt, maar men denkt dat hierdoor uiteindelijk depressieve klachten verminderen. Maar een teveel is ook niet goed. Gebruik dus óf je medicatie óf een extract van ananassalie.

[1] Martínez-Hernández et al: Antidepressant and anxiolytic compounds isolated from Salvia elegans interact with serotonergic drugs in Archives of Pharmacology – 2021.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten