Roomse kamille

Nee, de roomse kamille (Chamaemelum nobile) is weer eens niet een broertje van de echte kamille (Matricaria chamomilla). Natuurlijk hebben ze wel een nauwe familieband, maar dan meer als neef en nicht. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit allerlei potentieel werkzame stofjes die in beide soorten voorkomen.

Met een naam als roomse kamille rijst de vraag natuurlijk of deze kamille uit de omgeving van Rome afkomstig is of dat hij vooral door Rooms-katholieken werd toegepast als medicinaal kruid. Is het kruid soms Roomser dan de paus? Het antwoord is dat deze kamillesoort de Romeinen vernoemt, die de plant tijdens hun veroveringstochten naar Noordwest-Europa zouden hebben meegenomen. Het vreemde is echter dat de soort in heel West-Europa inheems is. De roomse kamille komt voor op droge, zanderige grond.

De roomse kamille is een kruidachtige plant die circa 30 centimeter hoog kan worden. De plant heeft (soms) behaarde, omhooggaande en rechtopstaande stengels. De roomse kamille bloeit van juli tot oktober met gele buisbloemen. De plant heeft de bekende aromatische geur die doet denken aan die van appels.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Chamaemelum, is een combinatiewoord uit het Oudgrieks, waar khamaí (χαμαί) 'van de grond' betekende en mêlon (μῆλον) 'appel'. Samengevat is dat dus 'appel van de grond' en het komt omdat de plant ietwat appelachtig zoet geurt. Het tweede deel, nobile, is terug te vinden in het Latijns, waar het 'nobel' en 'edel' betekent. Men dacht ooit dat de roomse kamille werkzamer was dan de echte kamille.

De roomse kamille wordt al sinds de Middeleeuwen toegepast in de geneeskunst. De Europese teelt begon in de 16de eeuw in Engeland, maar zoals hierboven al werd gemeld werd de plant al een millennium eerder door de Romeinen op waarde geschat. Daarvoor vonden de oude Egyptenaren hem al zo waardevol dat hij diende als symbool voor de toewijding aan hun goden.

Wat zijn dan die zo positieve effecten waardoor men dus al eeuwen de roomse kamille gebruikt voor allerhande kwamen? Kamille werkt ontstekingsremmend op de slijmvliezen van het spijsverteringsstelsel, zo melden vrijwel alle websites die hun bestaansrecht rechtvaardigen door het verkopen van onzin. De werkelijkheid is weerbarstiger, want er bestaat nauwelijks betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek dat als uitkomst heeft dat het werkzaam is tegen ook maar enige kwaal.

Het enige wat ik kon vinden in betrouwbaar geachte vakbladen is dat het drinken van een extract van de roomse kamille vaatvernauwende effecten heeft. Bovendien stimuleert het de urineproductie[1][2]. Weliswaar is dat allemaal slechts vastgesteld in ratten, maar het is een hoopvol begin.

[1] Zeggwagh et al: Hypotensive effect of Chamaemelum nobile aqueous extract in spontaneously hypertensive rats in Clinical and Experimental Hypertension – 2009
[2] Zeggwagh et al: Vascular effects of aqueous extract of Chamaemelum nobile: in vitro pharmacological studies in rats in Clinical and experimental hypertension - 2013