Milḥ muṭayyab (of gearomatiseerd zout)

Als we tegenwoordig denken aan Saudi Arabië dan schieten waarschijnlijk twee zaken door je brein: zand en olie. Maar in de Middeleeuwen waren de Arabieren de belangrijkste handelaren in allerhande exotische kruiden en specerijen.

We kennen allemaal de beroemde zijderoute, een netwerk van handelsroutes die van het Verre Oosten naar het Westen liepen en waarop karavanen allerhande kostbare zaken vervoerden. Iedereen snapt ook dat een karavaan, uit hoeveel kamelen die ook bestond, maar een beperkte hoeveelheid goederen kon vervoeren. Bovendien waren die exotische producten natuurlijk ook schreeuwend duur.

Maar er bestond ook een maritieme tegenhanger van de zijderoute en die wordt – heel politiek correct – de martime silk road genoemd. Er bestaan nogal wat argumenten om die benaming in de prullenbak te gooien, maar het probleem is dan hoe we die zeereizen dán gaan noemen. Een perfecte keuze zou zijn om dat handelsverkeer de 'monsoon marketplace' te noemen, want de zeeschepen maakten gebruik van de monsoenwinden, die in de Indische Oceaan ieder half jaar van richting veranderde. Schepen kunnen natuurlijk veel meer producten vervoeren dan kamelen en dus was deze manier veel productiever en lucratiever. Voordat de Engelsen, Portugezen en Nederlanders zich in de Indische Oceaan waagden, waren het de Arabieren die de 'monsoen marktplaats' beheersten. Die tussenhandel maakte de Arabieren uiteraard steenrijk en daarbij hoort veelal ook overdaad en een hang naar luxe producten.

Eén van die producten is milḥ muṭayyab (of gearomatiseerd zout). In het Arabisch betekent Milḥ 'zout', terwijl muṭayyab zoiets betekent als 'gekruid' of 'gearomatiseerd'.

Wil je zelf eens proberen om  Milḥ muṭayyab (of gearomatiseerd zout) te gebruiken, dan kun je het hier bestellen.

Het zou natuurlijk het meest eenvoudigst zijn om gerechten op smaak te brengen met zout en daarna een aantal kruiden en specerijen toe te voegen. Of andersom. Maar zo werkt dat niet in de keukens van de rijken der aarde.

Hieronder staat een een recept voor aromatiseerd zout, afkomstig uit het obscure Annals of the Caliphs' Kitchens: Ibn Sayyār al-Warrāq's Tenth-Century Baghdadi Cookbook, in het Engels vertaald door Nawal Nasrallah (2007).

Neem sumak (friszuur smakende purperrode besjes), gedroogde granaatappelpitten, de wortel van asafoetida (duivelsdrek of maḥrut), gedroogde bladeren van asafoetida (duivelsdrek of anjudhan), gepelde sesamzaden, nigellezaden (zwart zaad of habbat al-sawda), hennepzaden (shahdanaj), vlaszaden (bazr al-kattan), komijn en groene terebinthbessen (habbat al khadra). Rooster elk van deze ingrediënten apart en voeg ze daarna als ze nog steeds heet zijn toe aan het zout, als God het wil.

Dit gearomatiseerd zout werd aan diverse gerechten als smaakmaker toegevoegd. Overigens bestond er ook sukkar muṭayyab, wat uiteraard gearomatiseerde suiker is.