Wilde Kamperfoelie

De wilde kamperfoelie (Lonicera periclymenum) heeft een voornamelijk West-Europees areaal. Het is een overblijvende, bladverliezende liaan met kruipende of rechtswindende, houtige stengels, die wel tien meter lang kunnen worden.

De tot vijf centimeter lange bladeren hebben de vorm van een ei met een spitse punt. De wilde kamperfoelie bloeit met prachtige roomwitte bloemen die vooral 's avonds en 's nachts een zware aangename geur verspreiden. Dat hij zijn geur juist dan afgeeft heeft te maken met zijn doelgroep. Hij probeert dan een aantal soorten vlinders te lokken die rond die perioden het meest actief zijn. Vandaar zijn Engelse benaming honeysuckle ofwel 'honingzuiger'.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Lonicera, eert de Duitse botanicus Adam Lonitzer (1528-1586) die ook wel onder zijn Latijnse naam Adamus Lonicerus bekend stond. Hij schreef, onder andere een belangrijk boekwerk over kruiden met de titel 'Kräuterbuch' (1557). Het tweede deel, periclymenum, vernoemt de Griekse Argonaut Periklymenon die in staat was om van vorm te veranderen. Tegelijkertijd was periklymenon een nooit geïdentificeerde plant die in gebruik was als mannelijk voorbehoedsmiddel. Uiteindelijk is het een combinatiewoord uit het Oudgrieks, waar peri (περῐ́) 'voor' betekent en klúmenos (κλύμενος) zoiets als 'befaamd' of 'beroemd'. Samen is dat dus '(alleen) voor beroemdheden' en dat klopt want dat voorbehoedsmiddel werd alleen aan atleten voorgeschreven omdat men dacht dat ze aan kracht zouden inboeten als ze ook nog eens kinderen moesten opvoeden. En, jawel, de zaadjes zijn giftig.

Maar de kamperfoelie heeft echter een lange geschiedenis achter de rug als geneeskrachtig kruid. De Romeinen hadden al uitgevonden dat de kamperfoelie werkzaam leek tegen bij borstkwalen en urineweginfecties. Tegenwoordig denken mensen die dicht tegen de natuur aanschurken dat kamperfoelie kan helpen bij spijsverteringsstoornissen, bij allerhande bacteriële en virale infecties, bij koorts en bij zweren. Kamperfoelie wordt ook gebruikt voor hoofdpijn, diabetes en reumatoïde artritis. Sommige mensen gebruiken het om zweten te bevorderen, als een laxeermiddel, om vergiftiging tegen te gaan en voor – en daar is hij alweer – anticonceptie. Kamperfoelie wordt soms op de huid aangebracht voor ontsteking en jeuk en om ziektekiemen te doden.

Maar wat zegt de wetenschap over dit kruid? Welnu, het lijkt er op dat een extract van kamperfoelie bij kinderen de lengte van een verkoudheid met enkele dagen kan verminderen[1]. Bovendien, zo melden wetenschappers, kan kamperfoelie een infectie met het gevaarlijke Influenza A virus mogelijk voorkomen of zelfs genezen[2].

[1] Ma et al: Comparative Study on the Antivirus Activity of Shuang-Huang-Lian Injectable Powder and Its Bioactive Compound Mixture against Human Adenovirus III In Vitro in Viruses – 2017. Zie hier.
[2] Zhou et al: Honeysuckle-encoded atypical microRNA2911 directly targets influenza A viruses in Cell Reseaurch – 2015. Zie hier.