Muskuszaad (of Ambrettezaad)

Muskuszaad (Abelmoschus moschatus) wordt ook wel ambrettezaad genoemd en behoort tot de kaasjeskruidfamilie (Malvaceae). De soort is inheems in India, maar is intussen gecultiveerd in de meeste gebieden met een bijzonder aangenaam klimaat, waaronder Oost-Afrika, Madagaskar, China, Indonesië, Australië en het Caraïbisch gebied.

Muskuszaad is een groenblijvende struik met grote lichtgele bloemen, die van juni tot oktober bloeien. De struik houdt van de volle zon en kan tot twee meter hoog worden. Ondanks zijn tropische herkomst kan hij een behoorlijke nachtvorst overleven.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Abelmoschus, is vermoedelijk afkomstig vanuit het Arabische abul-l-mosk ('vader van muskus' of 'bron van muskus'). Het tweede deel, moschatus, is van Latijnse herkomst en betekent 'naar muskus ruikend'.

Het zal, na het voorgaande, de lezer niet verbazen dat muskuszaad behoorlijk naar muskus ruikt. In de cosmetische wereld werd de essentiële olie uit het zaad dan ook kwistig gebruikt om het veel duurdere muskus, een sterk ruikende afscheiding uit een klier van het muskushert, te verdunnen. Tegenwoordig is muskus van dierlijke oorsprong vervangen door goedkopere synthetische vervangers.

Het bijna zwarte zaad is bitterzoet van smaak. In Arabische landen worden zaadjes over de kopjes supersterke koffie gestrooid om er een heerlijk extra aroma aan te geven. Lees u mee, dames en heren productontwikkelaars van Douwe Egberts? De onrijpe peulen (muskus okra genoemd), de bladeren en jonge scheuten worden her en der gegeten als groente of gebruikt in soepen.

De essentiële olie van muskuszaad wordt ook nog verwerkt in enkele obscure likeuren. Verschillende delen van de plant worden in de uit India stammende Ayurvedische geneeskunst gebruikt, maar ieder weldenkend mens weet zo ondertussen dat die geneeskunst grotendeels onbewezen is en veel te vaak vervuild is met zware metalen. Het zou bijvoorbeeld de zaadproductie van de man kunnen verhogen, maar dat gebruik is uiteraard wetenschappelijk onbewezen.

Tot slot wordt tabak soms met de aromatische bloemen gemengd om een heerlijk rokertje te produceren.