Javaanse thee

Javaanse thee (Orthosiphon stamineus) is een kruid dat veel verbouwd wordt in tropische gebieden van Zuidoost-Azië en Australië.

De plant valt behoorlijk op door zijn blauwwit- of paarsgekleurde bloemen met karakteristieke meeldraden waar de plant zijn Nederlandse naam aan te danken heeft, 'kattesnor'. Door de aanwezige etherische oliën geuren de bladeren en bloemen aromatisch en aangenaam. De hele struik is fijn behaard.

In het Indisch werd het kruid koemis koetjing genoemd. In het moderne Maleis en Indonesisch is dat misai kucing geworden, wat in alle varianten 'snorharen van de kat' betekent.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Orthosiphon, is een combinatiewoord uit het Grieks, waar ortho 'rechtop' betekent en siphon een 'tube' is. Samen beschrijft het de rechtopstaande buis van het bloemblad. Het tweede deel, stamineus, is afkomstig uit het Latijn en betekent 'bestaande uit draden' en dat is weer afgeleid van stamen 'draad'. Uiteraard probeerde de naamgever de kenmerkende op een snorharen van de kat lijkende meeldraden te benoemen.

De gedroogde bladeren van de Javaanse thee worden, zoals de naam al aangeeft in diens thuislanden gebruikt om thee mee te zetten. Dat gebeurt op precies dezelfde manier als wij hier een pot zwarte thee, rooibos of maté zetten. Mensen die ooit in het oude Indië of het moderne Indonesië geweest zijn zullen ongetwijfeld ontdekt hebben dat Javaanse thee daar veelvuldig gebruikt wordt om diens vochtafdrijvende eigenschappen. Het is dus een plantaardige en tegelijk milde plaspil[1].

Modern onderzoek toont in ieder geval aan dat de bladeren van de Javaanse thee boordevol antioxidanten zit, waaronder de flavonoïden sinensetine en eupatorine[2].

Natuurlijk worden er ook andere medische problemen mee behandeld, zoals leverproblemen, nier- en blaasproblemen, nierstenen, galstenen, jicht en reumatiek. Het lijkt er zelfs op dat het regelmatig drinken van Java thee kan helpen om nierstenen te voorkomen[3].

Het zou dus zeker een goed idee zijn om ook eens Javaanse thee te gaan aanschaffen.

[1] Adam et al: Diuretic properties of Orthosiphon stamineus Benth in Journal of Ethnopharmacology – 2009
[2] Akowuah et al: The effects of different extraction solvents of varying polarities on polyphenols of Orthosiphon stamineus and evaluation of the free radical-scavenging activity in Food Chemistry – 2003
[3] Rodgers et al: Herbal preparations affect the kinetic factors of calcium oxalate crystallization in synthetic urine: implications for kidney stone therapy in Urolithiasis – 2014