Pompoenpitten

In onze contreien is ietwat luxueus brood het domein van pompoenpitten, terwijl ze in de Mexicaanse keuken een belangrijk ingrediënt zijn. In andere Latijns-Amerikaanse landen en het zuidwestelijk deel van de Verenigde Staten worden pompoenpitten geroosterd en als gezonde snack bijzonder gewaardeerd. Licht geroosterde, gezouten en gepelde pompoenzaden zijn in Griekenland een populaire snack en staan daar onder de Italiaanse term passatempo ('tijdverdrijf') bekend.

Pompoenen (Cucurbita pepo) behoren tot een geslacht (Cucurbita spp.) van planten die gekenmerkt worden door kruipende ranken die tientallen meters ver kunnen reiken. Ondertussen schat men dat het geslacht een vijftal gedomesticeerde soorten alsmede circa 22 wilde soorten kent.

De eerste pompoenen werden vermoedelijk al voor 8,000 vChr 'getemd' en dat maakt het gewas het oudste gedomesticeerde gewas van Zuid-Amerika, zelfs ouder dan maïs, bonen, aardappels, tomaten en chilipepers. Archeologen ontdekten aan veranderingen in vorm en kleur van pompoenen dat ze rond 6,000 vChr al bewust verbouwd werden voor de consumptie.

Het eerste deel van de wetenschappelijke naam, Cucurbita, stelt taalgeleerden voor een raadsel. Gemakshalve stelt men dat cucurbita verwant is aan 'komkommer', een woord dat ons via het Latijnse Latin cucumerem heeft bereikt. Dan raakt men het spoor bijster, maar ik geloof dat je het woord in het Egyptische Šspt ('komkommer') kunt herkennen. Het tweede deel, pepo, is afkomstig uit het Grieks, waar pepon (πεπωω) 'kalebas' of 'meloen' heeft betekend.

Zijn pompoenpitten gezond? Pompoenen bevatten weinig calorieën, de pompoenpitten juist wel, maar die zitten wel weer boordevol meervoudig onverzadigde vetzuren. Natuurlijk vertellen diverse websites dat diezelfde pompoenpitten rijk zijn aan diverse vitamines, antioxidanten, mineralen en vitamines. Dat klopt, maar men vergeet er altijd bij te vertellen dat we er in ons land er maar weinig van consumeren. En dat is jammer want de meeste mensen kunnen wel wat extra gezonde voedingsmiddelen gebruiken in hun strijd tegen overgewicht.

Rauwe pompoenpitten bevatten een aminozuur, cucurbitine, dat de werking van het enzym (sorry) histidine decarboxylase remt. Uiteindelijk is dat enzym via een tussenstap verantwoordelijk voor de remming van ontstekingsreacties. Ook zorgt die cucurbitine voor negatieve veranderingen in de voortplantingsorganen bij parasitaire wormen. Soms wordt gemeld dat teveel pompoenpitten zorgt voor ejaculatiestoornissen bij mannen. Dat gerucht is nooit bewezen, maar het is wél mede de reden dat men pompoenzaden roostert voor consumptie.

Wetenschappelijk onderzoek heeft in eerste instantie aanwijzingen gevonden dat pompoenpitten een mogelijk positief effect hebben bij goedaardige prostaatvergrotingen bij 'wat oudere mannen'[1]. Later en meer degelijk onderzoek weersprak dat juist weer[2].

[1] Ejike et al: Inhibition of the experimental induction of benign prostatic hyperplasia: a possible role for fluted pumpkin (Telfairia occidentalis Hook f.) seeds in Urologica Internationalis – 2011
[2] Vahlensieck et al: Effects of Pumpkin Seed in Men with Lower Urinary Tract Symptoms due to Benign Prostatic Hyperplasia in the One-Year, Randomized, Placebo-Controlled GRANU Study in Urologica Internationalis – 2015